|
|
Aleteia: Tại sao thành lập phong trào Tiếng nói Công giáo lại là quan trọng?
Austen Ivereigh: Khi chương trình này ra đời ở London năm 2010, chưa bao giờ cái hố giữa xã hội Phương Tây thế tục và Giáo hội công giáo lại lớn khổng lồ như vậy. Đứng trước sự thù địch của các phê phán của chúng ta và trước hệ thống truyền thông đã là cái thùng chứa không biết bao nhiêu thành kiến, trở nên càng ngày càng khó cho sự truyền thông thực tế và sứ điệp của Giáo hội. Nhân chuyến đi của Đức Bênêđictô XVI ở Anh, chúng tôi đã lên một phương pháp, cho phép chúng tôi nhận ra các thành kiến có một cách vô thức – cái mà chúng tôi gọi là các khuôn – và đi ra khỏi – cái mà chúng tôi nói đó là sự thay đổi khuôn hay tái đóng khung-. Và đã thành công, chúng tôi đã thành công khi giải thích các quan điểm của Giáo hội kể cả các đề tài rất tế nhị, rất dễ gây tranh cãi, một cách giúp giáo dân nhìn khuôn mặt trắc ẩn và thương xót của Giáo hội, không làm nguy hại gì cho sứ mệnh làm chứng cho sự thật của chúng tôi. Sáu năm sau: chúng tôi có mặt trên 22 quốc gia, trong đó có nước Pháp và phương pháp cho thấy rất sinh ích. Phương pháp này là chủ đề của quyển sách có tên Làm sao trả lời các câu hỏi nóng bỏng về Giáo hội mà không làm nguội đi bầu khí (Comment répondre aux questions brûlantes sur l’Église sans refroidir l’ambiance) sẽ có mặt ở Pháp tuần này, được nhà xuất bản Emmanuel dịch và ấn hành.
Với độ lùi, chúng tôi không có mục đích tạo một dự án truyền thông quốc tế: chúng tôi muốn thành lập một nhóm công giáo «bình thường» có thể giải thích sứ điệp của Giáo hội trong chuyến thăm của giáo hoàng. Nhưng tôi cũng nghĩ, thời gian đã chín muồi cho dự án, tôi nghĩ Chúa Quan Phòng cũng không lạ gì cho sự phổ biến này. Đức Phanxicô là tấm gương sống cho những gì chúng tôi làm.
Có thể nào phong trào của ông áp dụng được ở Pháp, vì Giáo hội độc quyền trong công việc truyền thông?
Gần đây tôi gặp các giám mục Pháp ở Paris, và một giám mục nói với tôi: «Chúng tôi phải hỗ trợ dự án này, vì đó là giáo hội học và thần học của Công đồng Vatican II». Và đúng là như vậy. Các giáo dân có ơn gọi, có sứ vụ tông đồ, có sứ mệnh rao giảng Phúc Âm. Giải thích các quan điểm của Giáo hội trên phương tiện truyền thông là hoàn toàn phù hợp với giáo dân, những người ở trong thế giới này, và mặt khác, họ cũng đã làm ở văn phòng, ở quán ăn, ở các buổi ăn uống với bạn bè. Đương nhiên, các giám mục có sự hiện diện trên truyền thông và phải lên tiếng trong các cuộc thảo luận trước công chúng, hoặc chính giám mục, hoặc qua người phát ngôn viên của họ. Nhưng những gì chúng tôi làm không dẫm chân lên đó. Nếu vấn đề là một điểm trong giáo điều rõ rệt của Giáo hội – chẳng hạn vấn đề tự tử có trợ giúp – thì các bạn có thể gọi chúng tôi. Và dĩ nhiên nếu quý vị muốn biết giám mục nghĩ gì về lời tuyên bố mới nhất của Tổng thống, thì quý vị phải tiếp xúc với giám mục. Sự tương tác qua về này rất chạy việc trong nhiều nước mà chương trình này áp dụng. Chúng tôi không phải là phát ngôn viên chính thức của các giám mục, nhưng chúng tôi được họ cho phép. Họ thích chúng tôi làm một cách nghiêm túc và nghề nghiệp những gì mà các giáo dân đã được rửa tội được goi để làm.
Ông không bằng lòng chuyện gì trong công việc truyền thông của các tín hữu công giáo chung chung?
Chúng tôi học một bài học quan trọng. Các vấn đề khó mà người công giáo cảm thấy mình khó xử lý – chúng tôi gọi đó là các vấn đề «nóng bỏng» – chính xác là những vấn đề chúng tôi phải truyền thông một cách có hiệu quả. Chúng là điểm cắt đứt giữa Giáo hội và các giá trị của các xã hội hiện đại. Ở đây nảy sinh các tia sáng, nhưng cũng gây sự chú ý của giáo dân. Các chuyện bê bối – theo nghĩa thánh kinh là vấp vào trở ngại – cũng là những chuyện mà Giáo hội gây nhiều chú ý nhất. Những lúc này, lúc mà tất cả mọi tia nhìn hướng về chúng ta: «Bạn là người công giáo, làm sao bạn bào chữa được chuyện này?», chúng tôi phải học để nắm vấn đề, xem đây là dịp để truyền thông. Sứ điệp của chúng tôi: hãy tập dượt, hãy rèn luyện và lợi dụng tất cả các chạm trán này, vì đó là những dịp bằng vàng. Các sách của chúng tôi, sự đào tạo và các khóa học của chúng tôi giúp cho vấn đề này.
Tóm lại, chẳng hạn phải trả lời như thế nào với những người nghĩ Giáo hội công giáo là nguồn gốc của tất cả những chuyện xấu nhất trên hành tinh?
Tôi sẽ bắt đầu bằng cách xin họ giải thích, họ hiểu như thế nào là «những chuyện xấu nhất trên hành tinh» và tại sao họ nghĩ đó là chuyện xấu. Sau đó, tôi hỏi họ từng chuyện xấu, cách mà họ nghĩ Giáo hội đã góp phần vào. Tất cả mọi buộc tội bao gồm một quan điểm dựa trên các giá trị mà người gièm pha của chúng ta xem là bị xúc phạm, vậy thì quan trọng phải nhận dạng các giá trị này. Chẳng hạn, khi có người khăng khăng cho rằng, Giáo hội chống việc dùng bao cao su sẽ làm bệnh SIDA dễ phát triển và làm gia tăng dân số, cuối cùng họ bào chữa cho sự sống, thoát khỏi nạn nghèo đói. Một vài lập luận đơn giản đủ để chứng tỏ đó là những giá trị mà Giáo hội bào chữa trên tất cả! Một khi chúng ta nhận diện được đâu là những vấn đề, thì một cuộc thảo luận đích thực về nội dung sẽ có thể làm được.
Ông có thể cho độc giả chúng tôi một vài ngón nghề để có một đối thoại được tôn trọng và được sinh ích thay vì một cuộc tranh luận lúc nào cũng nghèo nàn?
Còn hơn là ngón nghề, một cuộc gặp gỡ trong tôn trọng là một trạng thái tinh thần, nó không bắt đầu bằng cách đặt câu hỏi «Làm thế nào tôi có thể bào chữa, bảo vệ đức tin và các lập luận của tôi khỏi bị lây nhiễm?» nhưng bằng câu «Đâu là các giá trị muốn nói ở đây?» Tiếng nói Công giáo không cung cấp súng đạn để chiến đấu, nhưng cung cấp dụng cụ để lấp hố ngăn cách giữa nhận thức và thực tế. Một cuộc đối thoại phong phú là một cuộc đối thoại cho phép hai bên nghiêng về một sự thật lớn hơn. Để lặp lại các ẩn dụ đẹp đẽ của Đức Phanxicô, chỉ cần tạo ra văn hóa gặp gỡ thay vì văn hóa loại bỏ, nơi ý kiến của người khác đáng vứt đi. Tôi sẽ hạnh phúc, nếu dự án của chúng tôi có thể làm được như vậy.
(Giuse Nguyễn Tùng Lâm chuyển dịch, phanxico.vn 16.07.2016/
leteia.org, Arthur Herlin, 2016-06-28)