ASUNCIÓN. Hoạt động cuối cùng của ĐTC tại Paraguay trước khi lên đường trở về Roma, kết thúc cuộc viếng thăm 8 ngày tại Nam Mỹ, là gặp gỡ hơn 200 ngàn bạn trẻ Paraguay chiều chúa nhật 12-7-2015.
Lúc 4 giờ 15 chiều, ĐTC đã giã từ tòa Sứ Thần ở thủ đô Asunción của Paraguay, tới khu vực ven sông gọi là Costanera, không xa phủ Tổng Thống, để gặp gỡ các bạn trẻ và những người thiện nguyện đã góp phần vào việc tổ chức và tiến hành cuộc viếng thăm của ngài.. Hơn 200 ngàn bạn trẻ đã tụ tập tại đây hằng giờ trước đó, sinh hoạt, ca hát vui vẻ.
Mở đầu cuộc gặp gỡ dưới hình thức một buổi phụng vụ Lời Chúa là nghi thức rước Thánh Giá hành hương tiến lên lễ đài..
Trình bày chứng từ
Sau lời giới thiệu của Đức Cha Ricardo Jorge Valenzuela Ríos GM đặc trách giới trẻ thuộc HĐGM Paraguay, các bạn trẻ đã trình bày một hoạt cảnh nói lên thực tại trẻ trung của đất nước. Hai đại diện một nam một nữ đã trình bày chứng từ.
– Trước tiên là anh Manuel de los Santos Aguiler, 18 tuổi một nông dân ở thành phố San Pedro. Anh trải qua thời niên thiếu rất khó khăn, gia đình nghèo, thân phụ phải lên thủ đô làm việc, còn lại anh ta với mẹ ở nhà, làm công trong một nông trại để sống. Rồi mẹ anh ta qua đời vì bị bệnh. Manuel ở bên bờ vực thẳm ma túy.
Nhờ quen biết với những người trong ban mục vụ giới trẻ, qua các cuộc tính tâm, Manuel cảm thấy Chúa hiện hữu thực. Từ đó, mặc dù các phương tiện eo hẹp, Manuel vẫn vui sống và tìm cách phục vụ người khác. Anh hỏi ĐTC: chúng con đang chiến đấu để sống đức tin ngôn sứ, cử hành và thừa sai, nhưng chúng con cần những hành trình vững chắc hơn, tiệm tiến và toàn diện trong việc huấn luyện về đức tin. Ngoài ra, trước viễn tượng tương lai bất định, khó kiếm công ăn việc làm, không được học nhiều, chúng con có thể làm gì?
– Bạn trẻ thứ hai là cô Liz Fretes 25 tuổi, thuộc ban mục vụ giới trẻ ở thành phố San Berdanernio và có cử nhân về y tá.
Cô sống với bà ngoại già yếu và bệnh tật. Cách đây 2 năm, cô bị Chúa ”đánh động”, mẹ cô bị bệnh Alheimer (suy thoái não bộ) và trở nên như một em bé. Từ đó cô phải săn sóc mẹ, thay tã cho mẹ. Bà cứ tưởng rằng cô Liz là mẹ của bà. Cô kể: thoạt đầu con không được chuẩn bị trước tình cảnh như vậy. Nhưng con được may mắn không lẻ loi. Nhờ một bà dì và các bạn hữu, con đã đương đầu được với hoàn cảnh.
Liz được một người giúp đỡ học hành, đi học ban tối ở đại học. Hồi Ngày quốc tế giới trẻ ở Rio de Janeiro, các bạn của cô đều đi được, cô cũng muốn đi nhưng trúng vào kỳ phải bảo vệ luận văn tốt nghiệp y tá, nên không đi được. Nay cô được gặp ĐTC Phanxicô, cô khóc vì vui mừng và cảm a Chúa đã nhớ đến cô. Cô nói: Chỉ cần nhìn thấy ĐTC cũng là một an ủi và chữa lành những vết thương của con. Ngày nay con cũng nhận thức rằng tình trạng bệnh tật của mẹ con làm cho con trưởng thành và vững mạnh hơn. Ngày nay, con đang tìm kiếm con đường Chúa muốn con đi.”
Tiếp đến mọi người đã nghe bài Tin Mừng theo thánh Marco đoạn 5 (1-2) ghi lại lời Chúa Giêsu: Các con hãy vui mừng và hân hoan, vì phần thưởng của các con thật lớn lao ở trên trời. Anh Orlando đã đọc bài này rồi đến chào ĐTC, xin ngài cầu nguyện cho tự do.
Huấn từ ứng khẩu của ĐTC
Khi ngỏ lời với các bạn trẻ, ngài trao cho Đức GM đặc trách giới trẻ bài huấn dụ ngài đã dọn sẵn để phổ biến sau đó, và ngài ứng khẩu trả lời các bạn trẻ. ĐTC nói: ”tự do là phúc lành mà tất cả chúng ta giờ đây cùng cầu xin. Vì tự do là một món quà của Thiên Chúa, nhưng cần biết đón nhận tự do ấy, cần có một con tim được giải thoát khỏi bao nhiêu ràng buộc, như sự bóc lột, thiếu các phương tiện sinh sống, nghiệp ngập ma túy, sầu muộn.
”Tất cả những điều ấy tước đoạt tự do của chúng ta. Tự do là có một con tim không bị ràng buộc, có thể nói và làm điều mình nghĩ và cảm thấy.”
Và ĐTC mời gọi các bạn trẻ cầu nguyện: Xin Chúa ban cho con một con tim tự do không làm nô lệ cho tất cả những lường gạt của thế gian, của cuộc sống tiện nghie, những tật xấu, những tự do giả tạo, thứ tự do này là làm điều mình thích trong mọi lúc. Chúng ta phải cầu xin một con tim tự do.
Đề cập đến chứng từ của cô Liz, ĐTC nhận xét rằng Liz dạy chúng ta không cần phải làm như quan Pontio Pilato: không cần rửa tay. Liz đã có thể đưa mẹ và bà ngoại vào một nhà dưỡng lão. Nhưng cô đã hoán cải, trở thành một người phục vụ, đúng hơn là một người tôi bộc cho mẹ và bà, và cô làm điều đó với tình thương yêu. Mới 25 tuổi, cô đã đốt cuộc sống của mình qua việc phục vụ mẹ và bà. Tình liên đới của những người khác, của các bạn hữu đã mang lại cho cô sức mạnh để tiến bước. Ở đây có giới răn thứ tư: hãy thảo kính cha mẹ. Cô đạt tới mức độ rất cao của tình yêu.
Nhắc đến trường hợp của Manuel: Anh đã không được một cuộc sống dễ dàng, bị bóc lột, ngược đãi, cô đơn. Nhưng thay vì trả thù cuộc đời, Manuel đi làm. Và ĐTC cầu nguyện cho tất cả những trẻ em đang phải sống trong những hoàn cảnh khó khăn. ”Chỉ có Chúa mới có thể cứu các em trong những tình cảnh ấy.. Gặp gỡ Chúa Giêsu là hy vọng và can cảm, và tất cả chúng ta đang cần những điều ấy ngày nay”, những người trẻ sống mệt mỏi, với bộ mặt buồn chán.
Từ đó ”lòng can đảm, mạnh mẽ” trở thành một từ nòng cốt mà ĐTC đã nghị với các bạn trẻ Paraguay trong cuộc gặp gỡ. Ngài nhắc nhở họ rằng các mối phúc thật vừa đọc trong bài Tin Mừng là một kế hoạch của Thiên Chúa dành cho chúng ta, một kế hoạch đi ngược dòng, so với quan niệm thịnh hành trong thế giới”.
Cuối bài nói chuyện, ĐTC mời gọi các bạn trẻ cùng với ngài lập lại lời cầu nguyện cho những người trẻ không biết Chúa là sức mạnh là lòng can đảm của họ, những người trẻ sợ sống hạnh phúc, sợ mơ ước: Lạy Chúa Giêsu, xin ban cho chúng con sức mạnh, xin ban cho chúng con một con tim tự do, xin ban cho chúng con hy vọng, tình thương. Xin dạy chúng con phục vụ”.
Bài huấn dụ dọn sẵn
Trong bài huấn dụ ĐTC đã dọn sẵn và yêu cầu phổ biến, ngài ĐTC nhấn mạnh đến 2 chìa khóa quan trọng là: các bạn hữu và các cuộc tĩnh tâm.
Trước tiên là ”Các bạn hữu”. Tình bạn là một trong những món quà lớn nhất mà một người, một người trẻ có thể có được và trao tặng. Đúng vậy. Thật là khó sống nếu không có bạn hữu…. Một trong những bí quyết lớn nhất của Kitô hữu là được làm bạn với Chúa Giêsu. Các bạn hữu chịu đựng nhau, tháp tùng nhau, bảo vệ nhau. Chúa cũng làm như vậy đối với chúng ta. Ngài chịu đựng chúng ta.
– Tiếp đến là các cuộc tĩnh tâm hay linh thao. Thánh Ignaxio đã soạn một bài suy niệm nổi tiếng, gọi là ”hai lá cờ”. Ngài mô tả một bên là lá cờ của ma quỉ, và bên kia là lá cờ của Chúa Kitô.. Phần nào cũng như hai đội bóng với bộ áo khác nhau và ngài hỏi chúng ta xem muốn chơi trong đội banh nào.
Với bài suy niệm ấy, thánh nhân làm cho chúng ta tưởng tượng xem mình thuộc về đội bóng nào. Cũng tựa như ngài hỏi ta xem: ”Bạn muốn chơi với ai trong cuộc sống?” Và thánh Ignaxio nói rằng để tuyển mộ các cầu thủ, ma quỉ hứa cho những người chơi với hắn được giàu sang, vinh dự, quyền lực và danh dự. Họ sẽ được nổi tiếng. Tất cả sẽ tôn thờ họ.
Đàng khác, thánh Ignaxio trình bày cho chúng ta lối chơi của Chúa Giêsu. Lối chơi này không được trình bày như một cái gì tuyệt diệu, vì Chúa Giêsu không trình bày cho chúng ta một cuộc sống như minh tinh, nổi tiếng, trái lại Chúa nói với chúng ta rằng chơi với Ngài là một lời mời gọi yêu thương, phục vụ tha nhân. Chúa coi trọng chúng ta.
ĐTC viết thêm rằng: ”Trong Kinh Thánh, ma quỉ được gọi là ‘cha kẻ dối trá’, là kẻ làm cho bạn tưởng từng khi làm một việc nào đó, bạn sẽ hạnh phúc. Trái lại bạn thấy rằng bạn chẳng hạnh phúc gì, nó chỉ làm cho bạn thấy trống rỗng, buồn hơn. Vì thế, ma quỉ là kẻ ”bán khói”, hắn làm cho bạn đặt hy vọng nơi điều không bao giờ làm cho bạn hạnh phúc. Đó là trò chơi, là chiến lược của hắn. Thực vậy, tất cả những gì hắn đề nghị với chúng ta là thành quả của chia rẽ, là cạnh tranh với người khác, là đè đầu người khác để đạt được điều chúng ta muốn. Để đạt tới tất cả những điều đó, con đường duy nhất là gạt bỏ những ngừơi bạn của bạn, không chịu đựng một ai. Vì tất cả dựa trên cái vẻ bề ngoài và ma quỉ làm cho bạn tin rằng tất cả giá trị của bạn tùy thuộc những gì bạn sở hữu.
Trái lại, Chúa Giêsu trao tặng chúng ta cuộc chơi của Ngài. Ngài có vẻ không hứa cho chúng ta những điều vĩ đại, không nói với chúng ta rằng hạnh phúc ở trong giàu sang của cải, quyền lực, kiêu hãnh. Phúc cho những người có tinh thần thanh bần, người đói khát sự công chính, người từ bi, những người có tâm hồn thanh tịnh, những người xây dựng hòa bình, người bị bách hại vì công lý.
Chúa Giêsu chỉ cho chúng ta một con đường là sự sống và sự thật. Ngài là thử thách lớn về điều đó. Đó là kiểu của ngài, sách thức ngài sống, tình bạn, quan hệ với Chúa Cha. Để cảm thấy chúng ta là con, những người con được yêu mến.
Chúa Giêsu biết rằng trong thế giới ngày có bao nhiêu cạnh tranh, ghen tương và hung hăng, hạnh phúc đích thực xuất phát từ việc học cách kiên nhẫn, tôn trọng người khác, không kết án cũng chẳng xét đoán ai. Phúc cho những người mangmột cuộc sống mới, những cơ hội mới, những người có khả năng giúp đỡ người khác trong các lỗi lầm của họ. Phúc cho những người là bạn hữu chân thành và không bỏ rơi một ai. Giã từ
Cuộc gặp gỡ kéo dài như thể các bạn trẻ không muốn ĐTC rời họ để ra đi. Lúc gần 7 giờ chiều, ngài giã từ và lên đường ra phi trường thủ đô. Dọc đường ngài dừng lại làm phép tại nơi tên là Ycuá Bolanos. Trung tâm thương mại tại đây đã bị một trận hỏa hoạn dữ dội tàn phá cách đây 11 năm (2004), một biến cố chưa từng có trước đó, làm cho 400 người chết và 500 người bị thương, trong đó có nhiều trẻ em.
Tại phi trường, ĐTC đã được Tổng thống Horacio Cartes, các quan chức chính phủ và các GM tiễn biệt, với hàng quân danh dự, quốc thiều. Máy bay Airbus A330 của hãng Alitalia, chở ĐTC, 30 người thuộc đoàn tùy tùng và 75 ký giả quốc tế cất cánh lúc 7 giờ 39 phút giờ địa phương. Trong điện văn gửi đến Tổng thống và quốc dân Paraguay khi rời không phận nước này, ĐTC ”bày tỏ lòng biết ơn và quí mến đối với dân tộc Paraguay yêu quí mà tôi mang trong con tim.. Rời Paraguay để trở về Roma, tôi xin gửi lời chào nồng nhiệt đến Tổng Thống. Tôi cầu xin Chúa ban ân phúc dồi dào cho tất cả mọi người và xin Chúa giúp họ tiến triển trong tình huynh đệ và hòa hợp”.
(G. Trần Đức Anh OP, RadioVaticana 13.07.2015)