VATICAN. Hãy trung tín với lời hứa vì đó là nền tảng xây dựng gia đình. Đức Thánh Cha đã kêu gọi như trên trong buổi tiếp kiến chung sáng thứ tư 21.10.2015, tại quảng trường Thánh Phêrô trước sự hiện diện của đông đảo khách hành hương.
Sau đây là nguyên văn bài giáo lý của ĐTC, Ngài nói:
“Trong bài suy niệm lần trước, chúng ta đã suy tư về những lời hứa quan trọng mà cha mẹ đã nói với các trẻ em, ngay từ lúc trẻ em được cha mẹ suy nghĩ đến trong tình yêu và tượng thai trong lòng.
Chúng ta có thể nói thêm rằng, khi xem xét kỹ, toàn bộ thực trạng của gia đình được thiết lập dựa trên lời hứa: người ta có thể nói rằng gia đình sống nhờ lời hứa của tình yêu và sự trung tín mà người nam và người nữ trao hiến cho nhau. Lời hứa xác định bổn phận phải đón nhận và giáo dục con cái; nhưng người ta phải thực hiện chúng cả trong sự quan tâm đối với cha mẹ già yếu, trong sự bảo bọc và chăm lo cho những thành viên yếu đuối nhất trong gia đình, giúp đỡ nhau trong đời sống để thực thi tính tình của mỗi người và chấp nhận cả những giới hạn của nhau. Và lời hứa giữa vợ chồng được mở rộng ra để chia sẻ những niềm vui và những khổ đau của tất cả những người cha, người mẹ, các trẻ em, cùng với sự cởi mở rộng rãi khi đối diện với sự chung sống giữa con người và với thiện ích chung. Một gia đình tự đóng kín trong chính mình thì giống như một sự mâu thuẫn, một sự sỉ nhục đối với lời hứa mà gia đình từ đó được sản sinh và sống vì nó.
Vào thời đại của chúng ta, việc tôn trọng sự trung tín với lời hứa của đời sống gia đình có vẻ rất yếu nhược. Một đàng, bởi vì người ta hiểu lầm về quyền được tìm kiếm nhằm tự thoả mãn bản thân bằng bất cứ giá nào và trong mọi mối tương quan, quyền ấy được nhấn mạnh như một nguyên tắc không thể nào thương lượng của sự tự do. Đàng khác, bởi vì người ta chỉ phó thác những sự ràng buộc của cuộc sống tương quan và bổn phận vì thiện ích chung vào sự cưỡng bách của luật lệ. Nhưng, trong thực tế, chẳng có ai muốn được yêu thương chỉ bởi vì những của cải mình có hay là vì bổn phận. Tình yêu, cũng như tình bạn, sản sinh sức mạnh và sự tuyệt vời của chúng nhờ chính hành động này: đó là nó tạo ra một mối tương quan nhưng không lấy mất tự do: tình yêu là tự do, lời hứa của gia đình là tự do và đây là điều đẹp đẽ! Thiếu vắng tự do thì sẽ chẳng có tình bạn, thiếu vắng tự do thì cũng chẳng có tình yêu, không có tự do thì cũng chẳng có hôn nhân.
Vì thế, tự do và tín thác không chống đối nhau, trái lại, chúng nâng đỡ nhau trong đời sống, hiện diện trong những tương quan liên vị, trong những tương quan xã hội. Thực ra, chúng ta hãy nghĩ đến những thiệt hại vốn phát sinh, trong nền văn minh của truyền thông toàn cầu, do bởi sự lạm phát của lời hứa không được duy trì, trong những địa hạt khác nhau, và sự nhân nhượng cho sự bất tín trong lời hứa được trao ban và những bổn phận phải thực thi!
Vâng, anh chị em rất thân mến, sự trung tín là một lời hứa dấn thân, được lớn lên trong sự vâng phục tự do vào lời đã hứa. Sự trung tín là một sự phó thác muốn thực sự được chia sẻ, và là một triển vọng muốn được nuôi dưỡng lẫn nhau.
Sự trung tín với lời hứa thực sự là một kiệt tác của nhân loại! Nếu chúng ta nhìn đến vẻ đẹp táo bạo của nó, chúng ta sẽ khiếp sợ, nhưng nếu chúng ta coi thường sự bền lòng can đảm của nó, chúng ta sẽ bị hư mất. Chẳng có tương quan nào của tình yêu – chẳng có tình bạn nào, chẳng có dạng thức nào của yêu mến, chẳng có hạnh phúc nào của thiện ích chung – có thể đạt đến đỉnh cao trong mong muốn và hy vọng của chúng ta cả, nếu không đi đến việc đón nhận phép lạ này ở trong tâm hồn. Và tôi nói là “phép lạ”, bởi vì uy lực và tính thuyết phục của sự trung tín, có thể làm phật ý tất cả, không bao giờ thôi làm chúng ta say mê và ngạc nhiên. Người ta chẳng thể nào mua bán sự tín trung với lời hứa hay danh dự của lời hứa. Người ta không thể bắt ép bằng vũ lực và thậm chí ngay cả duy trì nó mà không có hy sinh.
Chẳng có trường lớp nào khác có thể dạy dỗ về chân lý của tình yêu, nếu gia đình không thực hiện chính điều này. Chẳng luật lệ nào có thể áp đặt sự cao quý và gia sản của kho tàng này của phẩm giá con người, nếu tương quan cá vị giữa tình yêu và sự sinh sản không được ghi khắc trong chính xương thịt của chúng ta.
Anh chị em thân mến, cần phải trả lại sự tôn trọng của xã hội đối với sự trung tín vào tình yêu. Cần phải nêu bật sự âm thầm của những phép lạ thường ngày của hàng triệu người nam và người nữ qua đó họ tái sinh nền tảng gia đình của họ, nhờ đó mọi xã hội có thể tồn hữu, mà chẳng cần phải duy trì nền tảng gia đình trong bất kỳ cách thức nào khác. Không phải ngẫu nhiên, nguyên tắc này của sự trung tín vào lời hứa của tình yêu và vào sự sinh sản được ghi khắc trong sự tạo dựng của Thiên Chúa như thể một phúc lành vĩnh viễn, đối với những gì được trao gởi cho trái đất.
Nếu thánh Phaolô có thể khẳng định rằng trong tương quan gia đình thực là mầu nhiệm khi chân lý chung kết được vén mở ngay cả đối với tương quan giữa Thiên Chúa và Giáo Hội, thì có nghĩa là chính bản thân Giáo Hội tìm thấy ở đây một phúc lành để bảo tồn và để học hỏi từ đó, trước khi tiếp tục giáo huấn và thiết lập những kỉ luật cho nó. Sự trung tín của chúng ta vào lời hứa luôn được phó dâng cho ân sủng và lòng thương xót của Thiên Chúa. Tình yêu cho gia đình nhân loại, khi may mắn cũng như khi bất hạnh, luôn là một điểm đáng tôn trọng dành cho Giáo Hội! Thiên Chúa sẽ ban cho chúng ta được đạt đến đỉnh cao của lời hứa này. Và chúng ta cũng hãy cầu nguyện ngay cả cho các nghị phụ của Thượng Hội Đồng để Thiên Chúa chúc lành cho công việc của họ, để họ tiến hành với niềm tin đầy sáng tạo, trong sự tín thác rằng Thiên Chúa trên hết, là Đấng trung tín với những lời Ngài đã hứa.”
Chuyển dịch từ Ý ngữ: Jos. Nguyễn Huy Mai