Giữa một thế giới mà người ta đang tranh giành nhau những vị trí cao nhất ở mọi lãnh vực và cố gắng bảo vệ vị trí của mình bằng mọi cách, liệu nói đến ơn gọi của người mục tử lãnh đạo là phục vụ, là đầy tớ như Lời Chúa Giêsu mời gọi phải chăng là lỗi thời, là khó thực hiện?
Đối với người Kitô hữu và đời sống trong Giáo hội, vai trò của người mục tử hay người lãnh đạo cộng đoàn đã được chính Chúa Giêsu đề ra đường lối như kim chỉ nam và là luật: “Ai lớn nhất trong anh em, thì phải nên như người nhỏ tuổi nhất, và kẻ làm đầu thì phải nên như người phục vụ.”(Lc 22, 26) Bài học này đã được Chúa căn dặn các môn đệ thân tín khi thấy các ông tranh cãi xem ai là người lớn nhất. Dĩ nhiên, với não trạng bình thường của con người, chắc hẳn các môn đệ cũng nghĩ đến quyền lợi, đến chỗ ngồi và vị trí lớn nhỏ bên cạnh Chúa. Thế nhưng, lời dặn dò và gương của Thầy thật rõ “Thầy đây, Thầy sống giữa anh em như một người phục vụ”(Lc 22, 27c)
Nhìn vào đời sống của các giáo xứ và các cộng đoàn…Ta nhận thấy và cảm phục biết bao nhiêu mục tử, bề trên đã dấn thân, hiến thân và sống triệt để tinh thần mục tử của Thầy Giêsu. Những chức vị trong cộng đoàn mà các ngài nắm giữ như là một sứ mệnh phục vụ mà Chúa đặt để và là luân phiên để bổ túc cho nhau, giúp nhau thi hành theo ân sủng của Chúa Thánh Thần ban cho mỗi người. Các ngài cũng ý thức “Quan nhất thời, dân mới vạn đại” nên khiêm tốn phục vụ và sống hết mình với tinh thần trách nhiệm cũng như không phụ tình yêu thương của Chúa và lòng tín nhiệm của tập thể. Do đó các ngài càng yêu mến đoàn chiên mình phục vụ và sống tự khiêm tự hạ triệt để “Càng làm lớn, con càng phải tự hạ, như thế con sẽ được đẹp lòng Chúa.” (Hc 3, 18) Nhiều lắm những mẫu gương phục vụ và trở nên tôi tớ của anh chị em mình. Cụ thể hiện nay có nhiều Linh mục, Tu sĩ… hiến mình phục vụ anh em tại Irak hay vùng Trung Đông như lời ĐHY Thimothy M.Dolan kể cho chúng ta về cha Bashar, đang thi hành nhiệm vụ chăm sóc trại tị nạn: “ban đầu cha ngủ trên một tấm nệm ngoài trời khi có gần 100.000 người đổ đến Erbil sau vụ tấn công…, vị linh mục đã để cho các tín hữu ngủ trong lều.“ ĐHY nói, “Đó là mẫu gương cho đời linh mục, đó là Chúa Giêsu, ở lại với dân ta mọi lúc.“ Và đây thực sự là những mục tử ở giữa đoàn chiên, mang lấy mọi đau khổ khó khăn của chiên. Không đặc quyền, đặc lợi, là người lãnh đạo nhưng mang tinh thần và bản chất là đầy tớ và đây là những nhà lãnh đạo hay mục tử mà chúng ta cần, Giáo hội mong muốn.
Chắc chắn mẫu gương cho những mục tử và những ơn gọi dấn thân phục vụ vẫn mãi mãi là Chúa Kitô, Đấng đã đến trần gian như người tôi tớ và không nhất quyết duy trì địa vị Thiên Chúa của mình (x. Pl 2,6- 8) Những gì Chúa Kitô sống, thánh Phaolô cũng khuyên chúng ta, có lẽ nhất là người mục tử cần có tâm tình như chính Chúa, quên lợi ích cá nhân, chỉ tìm lợi ích cho người khác(x. Pl 2, 4-5). Một khi người mục tử ý thức rõ ơn gọi và chức vụ của mình là ân huệ nhưng không, chỉ do Chúathương ban, chắc hẳn người ấy sẽ cảm thấy quí trọng ân huệ này và biết ơn Thiên Chúa cách sâu xa. Khi đã cảm nhận tất cả là hồng ân, người ta chỉ còn tìm cách đền đáp. Tình yêu đáp đền tình yêu, người ấy sẽ một lòng một dạ dấn thân phục vụ chỉ vì yêu thương và vì danh Đấng đã chọn gọi và ban cho mình ân huệ làm mục tử hay người đứng đầu cộng đoàn. Có lẽ không người mục tử nào lại quên hình ảnh Thầy và Chúa của mình cúi xuống rửa chân cho môn đệ và nhắn nhủ “Anh em gọi Thầy là ‘Thầy’ là ‘Chúa’, điều đó phải lắm, vì quả thật Thầy là Thầy là Chúa. Vậy nếu Thầy là Chúa là Thầy mà còn rửa chân cho anh em, thì anh em cũng phải rửa chân cho nhau…”(Ga 13, 13-15)
Thế nhưng, thực tế cuộc sống, chúng ta cũng chứng kiến và đau lòng thấy đó đây còn nhiều mục tử dường như đã quên lời Đấng tuyển chọn mình. Vì cuộc sống, công việc hay vì bị cuốn hút vào vòng xoáy của thế gian, nhiều lắm các mục tử đã đi theo lối sống mà như Ngôn sứ Êzêkiel đã hạch tội mục tử Israel: “Nào mục tử không phải chăn dắt đàn chiên sao? …Chiên đau yếu các ngươi lại không làm cho mạnh; chiên bệnh tật, các ngươi không chữa cho lành; chiên bị thương các ngươi không băng bó; chiên đi lạc, các ngươi không đưa về; chiên bị mất, các ngươi không chịu đi tìm. Các ngươi thống trị chúng một cách tàn bạo và hà khắc…”( Ed 34, 2c- 6)
Có lẽ thuở ban đầu khi lãnh sứ vụ mục tử hay trách nhiệm cộng đoàn, người ta cũng mang trong mình cái lý tưởng là “phục vụ”. Nhưng thực tế, quyền bính của người lãnh đạo như chiếm trọn con người. Họ viện đủ lý do để bảo vệ cho quyền và lợi nên ơn gọi phục vụ giờ lại giúp họ trở nên “được phục vụ”. Luật của Thầy Giêsu “Phục vụ anh em, làm đầy tớ mọi người” (x. Mc 10, 43-44) sao xa vời và khó quá khi các mục tử và những bề trên cộng đoàn đã chỉ còn ” lấy quyền mà cai quản dân”. Sẵn sàng áp đặt mọi luật lệ hay giờ giấc theo quyền lợi của mục tử mà bất chấp chiên vất vả khó nhọc với cuộc sống thế nào! Con chiên trong giáo xứ hay anh chị em trong cộng đoàn chắc gì dám đòi hỏi mục tử làm đầy tớ, huống chi là hiến mạng sống. Bởi với giáo dân hay bề dưới, dù sao vẫn luôn kính trọng và tuân phục lắm lắm với các mục tử và người lãnh đạo mình. Có chăng là họ rất cần lòng quan tâm, tình yêu thương thể hiện cách cụ thể trong lắng nghe, mà điều này nơi các mục tử lại….quá thiếu! Bởi ‘Cha’ mà, nên lời cha phán là phán chứ sao góp lời góp ý được, huống hồ có sự khó đến chia sẻ mà cha lắng nghe cho! Khi không lắng nghe, làm sao hiểu, thông cảm, đồng cảm và sẻ chia, nâng đỡ, yêu thương cho được? Thiên Chúa của chúng ta giải thoát bần dân kêu khổ, bảo vệnâng đỡ cô nhi quả phụ… Còn mục tử hiện thân của Người bây giờ thì sao?
Người mục tử hay người lãnh đạo cộng đoàn nếu đem so sánh với người cha người mẹ trong gia đình thì chắc hẳn người ta chỉ ước mong sao chủ chăn của họ là một người cha tốt lành hay bề trên của họ là một người mẹ tốt hết lòng yêu thương và hy sinh cho đàn em. Cha mẹ tốt trong gia đình cũng sẽ sống như một đầy tớ, chỉ phục vụ vì yêu con cái và dù con ngoan hay hư cũng hết mực yêu thương dạy bảo, quan tâm chăm sóc. Không phụ thuộc vào kiến thức hay tài năng, kỹ năng mà là tâm lòng phục vụ. Chính vì thế cha mẹ là chủ và là lãnh đạo mà con cái sẽ hết lòng yêu mến cảm phục.
Nhìn thấy như vậy và ước mong là thế, nhưng quả thực với cuộc sống bị cuốn hút bởi sự cạnh tranh ganh đua trong nhiều lãnh vực để đạt thành tích hay đỉnh cao. Người ta chuộng quyền lực và vị trí hơn là phục vụ và trở nên đầy tớ. Và nhân đức khiêm nhường phục vụ cũng bị bỏ xa! Thế nên, có được những mục tử hết lòng yêu thương phục vụ đoàn chiên là điều mà Giáo hội và mỗi cộng đoàn cần và rất cần.
Xin cho tất cả chúng ta và cách riêng những ai đã, đang và sẽ lãnh nhận ân huệ là mục tử lãnh đạo giáo xứ hay cộng đoàn, thấm nhuần được bài học của Chúa Giêsu “Trở nên đầy tớ của môn đệ.” Vì ơn gọi của mục tử là để yêu thương, phục vụ và tất cả khả năng, chức vụ mà Thiên Chúa ban như là phương tiện để phục vụ phần rỗi và ơn cứu độ nhân loại.
Nguyện xin Chúa Giêsu Mục Tử trở nên mẫu gương cho mỗi chúng con hôm nay, để rồi chúng con có thể dấn thân phục vụ trong mọi hoàn cảnh, mọi hành động như đầy tớ chỉ vì tình yêu.
Dã Quỳ