Hình ảnh Đức Thánh Cha phát tượng Đức Mẹ tháo gỡ nút thắt trong phim “Giáo hoàng Phanxicô” có ý nghĩa gì?
Nguồn gốc của lòng sùng kính này phát xuất từ bức tranh của họa sĩ người Đức Johann Melchior Schmidtner. Trên bức tranh này, Mẹ Maria được vẽ theo như Thánh Gioan mô tả trong Sách Khải Huyền: “Rồi có điềm lớn xuất hiện trên trời: một người Phụ Nữ, mình khoác mặt trời, chân đạp mặt trăng, và đầu đội triều thiên mười hai ngôi sao”. Người họa sĩ trả ơn cho linh mục von Langenmantel, vì cha đã giải hòa cho Wolfgang và Sophie von Langenmantel, một cặp vợ chồng trong gia đình họa sĩ.
Bức tranh được treo ở nhà thờ d’Augsbourg, Bavière, cảm hứng từ lời suy niệm của Thánh Irênê: “Qua sự bất tuân của Êva, bà đã thắt nút thắt bất hạnh cho nhân loại; trái lại, qua sự vâng lời của Đức Mẹ, Đức Mẹ đã tháo gỡ nút thắt này…”.
Biểu tượng của tội lỗi và của các khó khăn
Đức Mẹ tháo gỡ nút thắt đang mang thai, dưới áo choàng và cánh tay mặt của Mẹ, chúng ta thấy cái bụng tròn, chiếc áo màu đỏ báo hiệu Chúa Giêsu sắp sinh ra. Lỗ tai mặt của Đức Mẹ hướng về Lời Chúa, lỗ tai trái nghiêng về trái đất để lắng nghe tiếng kêu của loài người. Còn các thiên thần trong tranh, một thiên thần đưa cho Đức Mẹ giải ruy-băng đầy cả nút thắt, tượng trưng cho tội lỗi và các khó khăn, trong khi thiên thần thứ nhì đưa giải tuy-băng đã thẳng vì Đức Mẹ đã tháo gỡ các nút thắt. Cảm động vì chiếc giải băng đã được tháo gỡ nút thắt, các giáo dân hành hương đặt tên cho bức tranh là “Maria Knottenlöserin”: Maria, Mẹ tháo gỡ nút thắt.
Trong một bài giảng năm 1999, Đức Jorge Bergoglio đã giảng: “Đó là hình ảnh Mẹ của chúng ta, Mẹ đã giúp đỡ chúng ta mỗi ngày trên con đường đời. Mẹ đến giúp đỡ chúng ta, săn sóc chúng ta, chỉ cho chúng ta thấy Chúa Giêsu, hướng dẫn chúng ta đến với Chúa Giêsu. Chúng ta dâng lên Mẹ các khó khăn của mình, các “nút thắt” của mình, đặc biệt các nút thắt ảnh hưởng đến đời sống kitô trong gia đình. Chúng ta cảm nhận bàn tay yêu thương của Mẹ, bàn tay đầy tâm tình dịu dàng săn sóc chúng ta”.
Đức Phanxicô khám phá bức tranh này năm 1983
Giáo hoàng tương lai có một câu chuyện dài với bức tranh này, lần đầu tiên ngài biết bức tranh này là khi ngài đến Đức để làm luận án tiến sĩ trong những năm 1980: ngài được đánh động, thậm chí giao động vì bức tranh kính Đức Mẹ trong nhà thờ Thánh Phêrô Perlach (Augsburg) có từ thế kỷ 18. Đức Jorge Bergoglio mang các tượng Đức Mẹ về Argentina, ngài tặng rất nhiều cho các giáo dân, ngài cho dựng phiên bản đầu tiên của bức tranh này ở nhà nguyện của trường Đại học công giáo El Salvador, ngôi trường ngài điều khiển lúc đó ở Buenos Aires.
Các phiên bản sau được nghệ sĩ người Argentina Ana Maria Berti de Betta thực hiện và được treo ở hai nhà thờ San José del Talar và de San Juan Bautista. Năm 1997, khi thấy giáo dân và khách hành hương đến viếng bức tranh này rất đông, cha xứ của giáo xứ này là cha Juan-Ramón Celeiro đã viết tuần cữu nhật và lời suy niệm để cầu nguyện với Mẹ Maria, người tháo gỡ nút thắt, hình thành một cách cầu nguyện phù hợp với lòng sùng kính ngày càng gia tăng của giáo dân.
Nam Mỹ đã được đánh động! Bây giờ tuần cữu nhật “Mẹ Maria tháo gỡ nút thắt” lan truyền trên toàn thế giới và được phổ biến mạnh ở Âu châu và nước Pháp. Lòng tôn kính này không xa lạ gì với Đức Phanxicô.
(Marta An Nguyễn chuyển dịch, phanxico.vn 13.10.2016/
fr.aleteia.org, Fanny Magdelaine, 2010-10-11)