Suy tư về các sự việc xảy ra xung quanh sự kiện Chúa Giáng sinh, Đức Thánh Cha nhấn mạnh đến sự đơn sơ và khiêm nhường của Mẹ Maria và thánh Giuse, của các mục đồng và các đạo sĩ, những người gặp được Chúa nhờ sự khiêm nhường. Đức Thánh Cha mời gọi các tín hữu khiêm tốn để hiểu Thiên Chúa và hiểu chính mình và để nhận ra mình được Thiên Chúa yêu thương cách cụ thể. Đó là niềm vui của lễ Giáng Sinh.
Trong buổi tiếp kiến chung sáng thứ Tư 22/12/2021, khi lễ Giáng sinh đang đến gần, Đức Thánh Cha muốn cùng các tín hữu suy tư về những sự việc xảy ra xung quanh sự kiện Giáng Sinh của Chúa Giêsu, Đấng Cứu Thế của chúng ta, sự kiện được ghi dấu đặc biệt bằng sự đơn sơ và khiêm nhường.
Đức Thánh Cha nói rằng đây là con đường, trong kế hoạch yêu thương của Thiên Chúa, mà Mẹ Maria và Thánh Giuse bước đi khi vâng lời đi đến thành phố Bêlem nhỏ bé, và khiêm tốn chấp nhận đặt Chúa Kitô mới sinh trong máng cỏ (xem Lc 2,1-7). Ngài cũng lưu ý rằng những mục đồng thấp hèn là những người đầu tiên chứng kiến Con Thiên Chúa Nhập thể. Các đạo sĩ cũng vậy, mặc dù không nghèo về vật chất, nhưng đã hạ mình trước Vua vừa mới sinh ra, Đấng bày tỏ tình yêu thương của Thiên Chúa đối với người dân của mọi quốc gia. Và Đức Thánh Cha nhận định rằng mọi người nam nữ được mời gọi đến thờ phượng Chúa Kitô mới sinh, Đấng đặc biệt đồng hoá mình với những người nghèo.
Nhắc lại lời Thánh Phaolô VI: người nghèo theo một nghĩa nào đó là bí tích của Chúa Kitô, Đức Thánh Cha cầu nguyện để Giáng Sinh này, bằng cách khiêm tốn nhận ra tình yêu vô điều kiện mà Thiên Chúa đã bày tỏ cho chúng ta trong Ngôi Lời đã hóa thành xác phàm, chúng ta có thể cảm nghiệm được sự chữa lành, niềm vui và bình an do Hài Nhi Giêsu mang lại.
Bài giáo lý của Đức Thánh Cha
Anh chị em thân mến, chào anh chị em!
Hôm nay, vài ngày trước lễ Giáng sinh, tôi muốn cùng anh chị em nhắc nhớ lại sự kiện mà lịch sử không thể bỏ qua: sự ra đời của Chúa Giêsu.
Để tuân theo sắc lệnh của Hoàng đế Xêdarê Augúttô, ra lệnh cho người dân trở về nguyên quán của họ để kiểm tra dân số, thánh Giuse và Mẹ Maria đi từ Nadarét về Bêlem. Vừa đến nơi, họ lập tức đi tìm chỗ cư trú vì đã gần đến thời gian Đức Mẹ sinh con. Nhưng thật không may là họ không tìm thấy chỗ. Vì thế Mẹ Maria buộc phải sinh con trong một chuồng súc vật (xem Lc 2,1-7).
Chúng ta hãy suy nghĩ: Đấng Sáng tạo ra vũ trụ đã không được dành cho một nơi để chào đời! Có lẽ đây là điều báo trước điều mà thánh sử Gioan nói: “Người đã đến nhà mình, nhưng người nhà chẳng chịu đón nhận” (1,11); và về điều mà chính Chúa Giêsu sẽ nói: “Con chồn có hang, chim trời có tổ, nhưng Con Người không có chỗ tựa đầu” (Lc 9,58).
Những người khiêm nhường
Một thiên thần đã loan báo sự ra đời của Chúa Giêsu, và ngài đã báo tin cho những mục đồng đơn nghèo. Một ngôi sao chỉ đường cho các đạo sĩ để đến Bêlem (x. Mt 2,1.9-10). Thiên thần là sứ giả của Thiên Chúa, ngôi sao nhắc nhở chúng ta rằng Thiên Chúa đã tạo ra ánh sáng (St 1,3) và Hài nhi đó sẽ là “ánh sáng thế gian”, như chính Người sẽ tự định nghĩa (x. Ga 8, 12.46), “ánh sáng đích thực […] chiếu soi mọi người” (Ga 1,9), ánh sáng “chiếu soi trong bóng tối và bóng tối đã không diệt được ánh sáng” (c. 5).
Các mục đồng
Những mục đồng là hiện thân của những người nghèo của Israel, những người khiêm nhường sống nội tâm với ý thức về sự thiếu thốn của mình, và chính vì lý do này mà họ tin cậy Thiên Chúa hơn những người khác. Họ là những người đầu tiên nhìn thấy Con Thiên Chúa làm người, và cuộc gặp gỡ này biến đổi họ cách sâu sắc. Tin Mừng ghi lại rằng họ trở về “tôn vinh và ngợi khen Thiên Chúa về tất cả những gì họ đã nghe và đã thấy” (Lc 2,20).
Các đạo sĩ
Các đạo sĩ cũng ở quanh hài nhi Giêsu vừa chào đời (x. Mt 2,1-12). Các sách Phúc âm không cho chúng ta biết rằng họ là vua, cũng không nói số lượng hay tên của họ. Chúng ta chỉ biết chắc chắn rằng họ đến từ một đất nước xa xôi ở phương Đông (người ta có thể nghĩ là Babylon hay Ả Rập hay Ba Tư thời đó), họ lên đường tìm kiếm Vua dân Do Thái, người mà trong lòng họ nghĩ là Thiên Chúa, bởi vì họ nói rằng họ muốn tôn thờ Người. Các đạo sĩ đại diện cho các dân tộc ngoại giáo, đặc biệt là tất cả những người trong suốt nhiều thế kỷ đã tìm kiếm Thiên Chúa và lên đường tìm kiếm Người. Họ cũng đại diện cho những người giàu có và quyền lực, nhưng chỉ những người không làm nô lệ cho sự chiếm hữu, những người không bị “chiếm hữu” bởi những thứ họ tin rằng họ sở hữu.
Thông điệp của các sách Phúc âm rất rõ ràng: sự ra đời của Chúa Giê-su là một sự kiện phổ quát liên quan đến tất cả mọi người.
Khiêm nhường là con đường dẫn chúng ta đến với Thiên Chúa
Đức Thánh Cha nói tiếp: Anh chị em thân mến, chỉ có sự khiêm nhường là con đường dẫn chúng ta đến với Thiên Chúa, đồng thời, chính vì nó dẫn chúng ta đến với Người, nó cũng dẫn chúng ta đến những điều cốt yếu của cuộc sống, theo ý nghĩa chân thật nhất, đến với lý do đáng tin cậy nhất mà vì đó cuộc sống đáng sống.
Chỉ có sự khiêm tốn mới mở ra cho chúng ta kinh nghiệm về sự thật, về niềm vui đích thực, dẫn chúng ta đến việc nhận biết điều quan trọng. Nếu không có sự khiêm nhường, chúng ta sẽ bị “cắt lìa” khỏi sự hiểu biết về Thiên Chúa và bản thân mình. Chúng ta cũng cần khiêm nhường để hiểu chính mình cũng như hiểu Thiên Chúa. Các đạo sĩ cũng có thể là những người quan trọng theo logic của thế gian, nhưng họ tự cho mình là nhỏ bé, khiêm tốn, và vì lý do này mà họ cố gắng tìm Chúa Giêsu và nhận ra Người. Họ chấp nhận khiêm nhường tìm kiếm, lên đường, dò hỏi, chấp nhận rủi ro, sai lầm…
Nỗi khắc khoải tìm kiếm Chúa
Mỗi người, trong sâu thẳm trái tim mình, được mời gọi tìm kiếm Thiên Chúa: tất cả chúng ta có sự khắc khoải đó và công việc của chúng ta là không dập tắt nỗi khắc khoải đó; hãy để nó lớn lên bởi vì đó là nỗi khắc khoải tìm kiếm Thiên Chúa. Và với ân sủng của Người, chúng ta có thể tìm thấy Người. Chúng ta hãy cầu nguyện theo thánh Anselmô (1033-1109): “Lạy Chúa, xin dạy con tìm kiếm Chúa và tỏ mình ra khi con tìm kiếm Ngài, bởi vì con không thể tìm kiếm Chúa, nếu Ngài không dạy con, cũng như con không tìm thấy Chúa, nếu Ngài không tỏ mình ra. Xin cho con tìm kiếm Chúa khi khao khát Chúa; xin cho con khao khát Chúa khi tìm kiếm Ngài; xin cho con gặp Chúa khi yêu mến Chúa; và xin cho con yêu Chúa khi tìm thấy Ngài!” (Proslogion, 1).
Anh chị em thân mến, tôi muốn mời tất cả mọi người đến hang đá Bêlem để thờ lạy Con Thiên Chúa làm người. Mỗi người chúng ta hãy đến gần hang đá ở nhà mình, hay ở nhà thờ, hoặc ở nơi nào đó, và tìm cách thực hiện một hành động thờ phượng, trong lòng: “Con tin rằng Ngài là Thiên Chúa, tin rằng Hài Nhi này là Thiên Chúa. Xin ban cho con ơn khiêm nhường để có thể hiểu mình.”
Tôi muốn đặt người nghèo ở hàng đầu, những người mà – như thánh Phaolô VI đã khuyến khích – “chúng ta phải yêu thương, bởi vì một cách nào đó, họ là bí tích của Chúa Kitô; nơi họ – trong những người đói khát, lưu đày, trần truồng, bệnh tật, tù nhân – Chúa muốn được đồng hòa một cách mầu nhiệm. Chúng ta phải giúp đỡ họ, cùng đau khổ với họ, và cũng phải theo bước họ, bởi vì nghèo khó là con đường chắc chắn nhất để chiếm hữu trọn vẹn Nước Thiên Chúa” (Bài giảng, ngày 1/5/1969). Vì thế chúng ta cần xin ơn khiêm nhường: “Lạy chúa, xin cho con đừng tự cao, đừng tự cho mình là đủ, đừng tin rằng con là trung tâm của vũ trụ. Xin giúp cho con khiêm tốn. Xin ban cho ơn khiêm nhường. Và với sự khiêm nhường này, con có thể tìm thấy Chúa”. Đó là cách duy nhất. Nếu không có sự khiêm nhường, chúng ta sẽ không bao giờ tìm thấy Chúa: chúng ta sẽ chỉ tìm thấy chính mình. Bởi vì người không có đức tính khiêm nhường thì không có chân trời trước mặt, nhưng chỉ có một tấm gương: người ấy nhìn mình, người ấy soi mình. Chúng ta cầu xin Chúa giúp phá vỡ tấm gương và nhìn xa hơn, đến chân trời, nơi có Người. Nhưng điều này phải do Người làm: xin ban cho chúng con ân sủng và niềm vui của sự khiêm tốn để đi trên con đường này.
Đồng hành với những người không quan tâm đến tôn giáo
Đức Thánh Cha cũng mong ước: Như ngôi sao đã đồng hành với các đạo sĩ, tôi muốn cùng đi đến Bêlem với tất cả những người không có sự khắc khoải về tôn giáo, những người không đặt vấn đề về Thiên Chúa, hoặc thậm chí chống lại tôn giáo, tất cả những người bị gọi, một cách không chính xác, là vô thần. Tôi muốn lặp lại thông điệp của Công đồng Vaticanô II: “Giáo hội tin rằng việc nhìn nhận Thiên Chúa không hề đối nghịch với phẩm giá của con người, vì phẩm giá này tìm thấy nền tảng và sự hoàn hảo của nó trong Thiên Chúa. […] Giáo hội biết rõ rằng sứ điệp của mình hòa hợp với những khát vọng thầm kín nhất của trái tim con người”(Gaudium et spes, 21).
Được yêu thương
Chúng ta hãy trở về nhà với lời cầu chúc của các thiên thần: “Bình an dưới thế cho người Chúa yêu thương”. Chúng ta hãy luôn nhớ rằng: “Không phải chúng ta đã yêu Thiên Chúa, nhưng chính Người đã yêu chúng ta […]. Người đã yêu chúng ta trước” (1Ga 4,10.19), Người đã tìm kiếm chúng ta. Chúng ta đừng quên điều này.
Đây là lý do để chúng ta vui mừng: chúng ta được yêu thương, được tìm kiếm, Chúa tìm kiếm để gặp chúng ta, để yêu thương chúng ta. Đây là lý do chúng ta vui mừng: khi biết rằng mình được yêu thương mà không cần bất cứ công trạng gì, chúng ta luôn được Thiên Chúa yêu thương đi trước, một tình yêu cụ thể đến mức trở thành xác phàm và đến ở giữa chúng ta, trong Hài Nhi và chúng ta thấy trong hang đá. Tình yêu này có một tên và một khuôn mặt: Giêsu. Giêsu là tên và gương mặt của tình yêu, nền tảng của niềm vui của chúng ta.
Hướng nhìn về Chúa
Thưa anh chị em, tôi cầu chúc anh chị em một Giáng sinh An lành, Hạnh phúc và Thánh thiện. Và tôi ước rằng – vâng, [sẽ] có những lời chúc tốt đẹp, những cuộc đoàn tụ gia đình, điều này thật đẹp, luôn luôn – nhưng cũng với ý thức rằng Chúa đến vì tôi. Xin mỗi người hãy nói điều này: Chúa đến cho tôi. Ý thức rằng để tìm kiếm Chúa, tìm thấy Chúa, đón nhận Chúa, chúng ta cần khiêm nhường: khiêm tốn nhìn vào ân sủng phá vỡ tấm gương hư không, kiêu căng, nhìn vào chính mình. Hãy nhìn Chúa Giêsu, nhìn chân trời, nhìn Thiên Chúa là Đấng đến với chúng ta và Đấng chạm đến trái tim với sự khắc khoải đó đưa chúng ta đến hy vọng. Chúc anh chị em Giáng sinh vui vẻ và thánh thiện!
Hồng Thủy
(Vatican News 22.12.2021)