Bạn đã từng chú tâm vào các bài giảng và diễn văn của giáo hoàng Phanxicô hay chưa? Ngài giảng theo một khuôn nhất quán mà tất cả mọi thầy giảng, giáo lý viên, và truyền đạt viên có thể dùng.
Với giáo hoàng Phanxicô, số 3 là con số ma thuật.
Bắt đầu với bài giảng đầu tiên với các hồng y trong ngày đầu tiên sau khi được bầu, ngài có khuynh hướng tập trung vào 3 từ, 3 câu hỏi, hay 3 ý tưởng, trong mỗi bài giảng hoặc diễn văn của mình. Điều này giúp cho người ta rất dễ theo các ý của ngài và thật khó để khi kết thúc người ta lại không thể ghi nhớ được một bài học nào về Thiên Chúa và đức tin.
Trong bài nói chuyện với các giáo lý viên vào ngày lễ mừng Năm Đức tin, ngài đã cho chúng ta một manh mối về nguồn gốc phương pháp giảng dạy của ngài:
Cha sẽ nói về 3 điều: một, hai, ba, theo cách cổ của các tu sỹ dòng Tên, … một, hai , ba!
Tại sao chúng ta nên giảng dạy theo con số ba
Trong đoạn về ngày thứ 23 trong 31 ngày luyện tập để trở nên một người giáo dục tôn giáo tốt hơn, tôi có trích một đoạn từ quyển sách mà tôi yêu thích, ‘Tạo ra để gắn chặt’ của Chip và Dan Heath, như một hình mẫu để giúp những người giáo dục về mặt tôn giáo có thể đơn giản hóa các bài học của họ. Anh em nhà Heath đã sắp xếp quyển sách của mình quanh một từ ghép đơn giản mà họ tạo ra qua một nghiên cứu tâm lý: Từ đó là SUCCESs.
Simple -Đơn giản
Unexpected – Không ngờ
Concrete – Vững chắc
Credible – Đáng tin
Emotional – Gợi cảm xúc
Stories – Các câu chuyện
Có đôi lần trong đời làm thầy giáo, linh mục, hay giám mục, giáo hoàng Phanxicô đã dùng một vài trong số những nguyên tắc này, nhất là nguyên tắc ‘Đơn giản’.
Tôi có thể hình dung ngài đang ngồi để chuẩn bị bài giảng hay bài diễn văn và để Thiên Chúa đặt ba ý tưởng hay ba bài học vào lòng ngài để chia sẻ với Giáo hội. Tôi có thể hình dung ngài viết ra 3 từ và rồi mở rộng chúng cho đến khi có được một bài học đơn giản và đáng nhớ.
Tất cả chúng ta đều có thể làm như thế cho các sinh viên của mình.
Ba từ trong thông điệp Lumen Fidei – Ánh sáng Đức tin
Cho đến nay, tác phẩm thành văn lớn nhất của Đức Giáo hoàng Phanxicô là tông thư đầu tiên của ngài, Lumen Fidei. Cũng như những bài giảng của ngài, chúng ta có thể dò theo 3 từ quan trọng xuyên suốt bản văn này. Thật vậy, 3 từ này cũng là 3 từ mà ngài đã chia sẻ với các hồng y trong bài giảng đầu tiên của mình: Hành trình, Tuyên xưng, Xây dựng.
Những bài đỉnh cao của giáo hoàng Phanxicô
Không khó để tìm những bài diễn văn và bài giảng mà giáo hoàng Phanxicô đã đơn giản hóa vào trong ba từ. Đây chỉ là một vài bài mà tôi đã được đọc trong vài tháng gần đây:
- Bài giảng đầu tiên của giáo hoàng Phanxicô với Hội đồng Hồng y
Hành trình, Xây dựng, Tuyên xưng
- Chúa nhật Lễ Hiện Xuống 2013
Tân tạo, Hòa hợp, Sứ mạng
- Nói chuyện với các giáo lý viên trong Năm Đức tin
Gần lại với Chúa Giêsu, noi gương Ngài bằng cách để lại cái tôi và đi ra gặp gỡ người khác, đừng sợ đi với Ngài ra những vùng bên ngoài phạm vi của mình
- Thánh lễ bế mạc Đại hội Giới trẻ Thế giới
Ra đi, Đừng sợ, Phục vụ
- Thánh lễ Bảo vệ chống lại Ma quỷ
Ba tiêu chuẩn:
- Chúa Giêsu chống lại ma quỷ
- Người không đi cùng Chúa Giêsu là chống lại Ngài
- Cảnh giác lòng mình bởi ma quỷ là loài tinh ranh
- Bài nói chuyện với Giới trẻ từ giáo phận Piacenza
Chân, Thiện, Mỹ
- Bài nói chuyện với các sinh viên trường Dòng Tên
Trong một trong những lần giảng dạy của giáo hoàng Phanxicô mà tôi thích nhất, ngài đã nói rằng:
‘Cha đã chuẩn bị một bản văn nhưng nó đến 5 trang và như thế là hơi dài. Vậy hãy làm thế này: Cha sẽ đưa nó cho cha giám tỉnh và cha Federico Lombardi (Trưởng ban Báo chí Tòa Thánh) để tất cả các con có thể có bản văn viết và rồi một vài trong số các con sẽ đặt câu hỏi và cha sẽ trả lời. Làm như thế, chúng ta có thể nói chuyện.’
Nhưng ngay cả những lời bình luận có soạn trước của ngài cũng được sắp xếp thành từ: cao thượng, tự do, và phục vụ.
Qua đó, ngài chia sẻ những lời khuyên ứng khẩu tuyệt vời cho các nhà giáo dục:
Tôi muốn nói vài điều với các nhà giáo dục, với những người đang làm việc trong trường học và các bậc phụ huynh. Trong giáo dục cần có sự cân bằng, các bước của anh chị em cần phải có sự cân bằng tốt, một bước trong an toàn, nhưng một bước khác phải dấn thân mạo hiểm. Và khi mối nguy trở nên an toàn rồi, thì bước tiếp theo phải táo bạo đi vào vùng mạo hiểm khác. Giáo dục không thể bị hạn chế trong phạm vi an toàn được. Không. Làm như thế nghĩa là chặn đứng không cho cá tính phát triển, nhưng cũng không thể chỉ giáo dục bằng mạo hiểm được, làm thế là quá nguy hiểm. Các bước phải có sự cân bằng, nhớ lấy điều này.
Làm sao để dùng nguyên tắc BA TỪ trong việc giảng dạy của bạn
Thu hoạch lớn nhất ở đây là, với tư cách những người giáo dục, chúng ta có thể thu hút sự chú ý của học viên và tạo nên những bài học dễ nhớ hơn khi tổ chức được các kế hoạch bài học quanh nguyên tắc ba từ.
Và đây là một vài phương thức thực tiễn để bạn có thể thực hiện nó:
- Các mục tiêu của bài học: Không nhiều hơn 3 mục tiêu cho mọi bài học. Lý tưởng nhất, nên xây dựng 3 mục tiêu con từ một mục tiêu lớn. Trong quyển Hướng dẫn xây dựng bài học cho giảng viên tôn giáo, tôi kiến nghị rằng ba loại mục tiêu học tập mà bạn nên dùng sẽ là: phục hồi, lĩnh hội và suy nghĩ phê phán. Thật tốt nếu có được một mục tiêu cho mỗi giai đoạn này.
- Tổ chức cao: Tôi đã có viết về phần Tổ chức cao Khi bạn giới thiệu một bài học, hãy gạt qua một bên ba nguyên tắc tổ chức này để đem lại cho các học viên một bối cảnh hợp với những gì bạn sẽ dạy họ.
- Diễn thuyết: Đây có thể là một chuyện rõ ràng nhất, nhưng vẫn là một thách thức. Nếu bạn dành thời gian diễn thuyết trên lớp, bạn sẽ cố đi vào bao nhiêu điểm? Bạn có thể đơn giản hóa bài trình bày vào chỉ 3 từ, 3 câu hỏi, 3 ý tưởng, được không? Nếu giáo hoàng có thể, thì bạn cũng có thể!
- Bài học phát tay ‘Hãy hỏi tôi’: Tôi đã tập thành thói quen việc gởi cho các phụ huynh một mẩu giấy với 3 câu hỏi để họ hỏi con cái mình trên đường từ trường về nhà. Mẫu giấy này dược gọi là bài học phát tay ‘Hãy hỏi tôi’ Tôi gắn chặt với con số ma thuật: số 3.
- Các nguyên tắc trong lớp học: Hãy cho các học viên chỉ 3 nguyên tắc lớp học để các em ghi nhớ và vâng theo trong giờ học. Càng đơn giản càng tốt!
(J.B. Thái Hòa chuyển dịch, phanxico.vn 04.01.2016/
Jared Dees | 15/10/2013)