WHĐ (27.11.2016) – Cựu Chủ tịch Fidel Castro đã qua đời lúc 22g29 thứ Sáu 25-11: thông tin này được em trai của ông là Chủ tịch Raul Castro loan báo trên đài truyền hình quốc gia.
Đức giáo hoàng Phanxicô và Chủ tịch Fidel Castro tại La Habana năm 1998
Fidel Castro đã lãnh đạo quốc gia độc đảng Cuba trong gần 50 năm, trước khi Raul lên cầm quyền hơn tám năm trước.
Một kỷ nguyên Cách mạng làm rung chuyển và thay đổi thế giới đã trôi qua, với cái chết của Fidel Castro, kiến trúc sưcủa cuộc Cách mạng Cuba.
Cho đến tận cuối đời, chỉ thiếu mười năm là tròn một thế kỷ, Fidel Castro luôn đi theo đường lối cứng rắn của cách mạng Mác xít. Ông cai trị Cuba trong gần năm mươi năm và qua mười nhiệm kỳ Tổng thống Mỹ. Ông đã bỏ hút sản phẩm xì gà nổi tiếng nhất của Cuba, vốn rất được các nhà tư bản giàu có ưa thích. Nhưng đó là vì ông bị đau bao tử trầm trọng, và trải qua một cuộc phẫu thuật thất bại khiến ông suýt mất mạng vào năm 2006. Điều đó khiến ông nới lỏng quyền lực vào năm 2008, chính thức bàn giao lại cho người em trai Raul trẻ hơn, điềm tĩnh hơn, ít lôi cuốn hơnnhưng thực tế hơn ông.
Cuộc khủng hoảng tên lửa Cuba năm 1962, vốn đưa thế giới đến bờ vực của cuộc chiến tranh hạt nhân, hẳn sẽ xác định tương lai của Cuba là ở tuyến đầu của cuộc Chiến tranh Lạnh.
Chuyến viếng thăm của Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II đến Cuba vào năm 1998 đã khởi đầu thời kỳ tan băng, và khẳng định rằng mặc dù Fidel là một người cộng sản suốt đời, nền giáo dục mà ông nhận được từ các tu sĩ Dòng Tên cho thấy việc ông nhận mình là người vô thần có phần lúng túng. Sự sụp đổ của khối Đông Âu đã đẩy Cuba rơi vào tình trạng nghèo khổ, và chỉ nhờ sự giúp đỡ của tổng thống Hugo Chavez của Venezuela mới được dễ chịu phần nào.Những cải cách dần dần và thận trọng của Raul đã dẫn đến sự phục hồi mối quan hệ ngoại giao từng bị xem là không tưởng với Washington vào năm 2014.
Bị cầm tù sau cuộc tấn công không thành công trại lính Moncada năm 1953, Fidel đã viết câu này cho mộ bia của mình: “Lịch sử sẽ giải oan cho tôi”. Bây giờ khi ông đã qua đời, chúng ta sẽ xem liệu điều này có thực sự xảy ra hay không.
Ngoài cuộc gặp gỡ Đức giáo hoàng Gioan Phaolô II, ông Fidel Castro cũng đã gặp Đức nguyên Giáo hoàng BênêđictôXVI và gần đây nhất là Đức giáo hoàng Phanxicô khi ngài tông du tại Cuba.
***
Đức Thánh Cha Phanxicô đã gửi điện văn chia buồn đến Chủ tịch Hội đồng Nhà nước Cuba Raul Castro như sau:
Kính gửi Ngài Raul Modesto Castro Ruz,
Chủ tịch Hội đồng Nhà nước Cuba
kiêm Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Cuba,
Nhận được tin buồn bào huynh yêu quý của Ngài là Fidel Alejandro Castro Ruz, Cựu Chủ tịch Hội đồng Nhà nước và Chính phủ Cộng hoà Cuba, đã qua đời; tôi xin chân thành chia buồn với Ngài và những người thân của người quá cố, cũng như với Chính phủ và nhân dân của đất nước thân yêu này; đồng thời tôi cầu nguyện xin Thiên Chúa cho người quá cố được yên nghỉ và tôi xin phó thác toàn thể dân tộc Cuba cho lời chuyển cầu từ mẫu của Đức Mẹ Bác Ái Mỏ Đồng, là bổn mạng của đất nước Cuba.
Phanxicô, Giáo hoàng
(Theo Vatican Radio)
Minh Đức