LA HABANA. Chiều chúa nhật 20-9-2015, ĐTC Phanxicô đã chủ sự kinh chiều lúc 5 giờ với các LM, tu sĩ và chủng sinh Cuba tại Nhà thờ chính tòa thủ đô La Habana.
Nhà thờ chính tòa này, dâng kính Đức Mẹ Vô Nhiễm và thánh Cristobal, được các cha dòng Tên khởi công xây cất hồi năm 1748, tức là cách đây 267 năm. Cả sau khi các cha dòng Tên bị trục xuất khỏi Cuba vì bị cáo về âm mưu lật đổ chính quyền, việc xây cất thánh đường vẫn được tiếp tục và hoàn thành sau 19 năm kiến thiết.
Dọc đường 7 cây số khi ĐTC đến nhà thờ, có đông đảo dân chúng đứng hai bên đường để chào đón ngài, nhất là họ tụ tập ở quảng trường trước Nhà thờ chính tòa.
Đầu buổi hát kinh chiều trọng thể, ĐHY Jaime Ortega TGM sở tại đã đại diện mọi người chào mừng ĐTC và nhấn mạnh rằng có một điều ”liên kết tất cả mọi người, mọi phần tử của Giáo Hội trong việc phục vụ nhân dân Cuba chúng con, đó là cái nghèo. Tại Cuba, Giáo Hội thật nghèo và chứng tá âm thầm, từ bỏ của các LM triều và dòng của chúng con, các phó tế, những người nam nữ thánh hiến, thật là đáng ngưỡng mộ. Sự nghèo khó đang góp phần mạnh mẽ cho tình liên đới và tình huynh đệ giữa chúng con. Ở đây không có cơ hội cho sự cạnh tranh và sự thi đua, ngoài sự phục vụ và hiến thân”.
Chứng từ của Nữ tu Yaileny
Tiếp đến, một nữ tu đã đại diện mọi người kể lại chứng từ về hoạt động phục vụ người nghèo, đó là chị Yaileny Ponce Torres, Nữ tử bác ái thánh Vinh Sơn Phaolô, làm việc tại Edad de Oro, một nhà thương thuộc Bộ y tế Cuba có 200 bệnh nhân, cả nam lẫn nữ, có nhiều chứng bệnh liên quan tới sự viêm não bộ kinh niên. Chị nói: ”Chúa Cha đã làm cho con ngạc nhiên dường nào khi cho con được hạnh phúc ở giữa các bệnh nhân ấy. Ngày hôm nay con có thể nói với niềm xác tín vui tươi rằng nơi mà con sống thật là đẹp, ai biết điều ấy thì cũng biết con muốn nói về điều gì. Thật là đẹp vì nơi những người con yếu đuối nhất như thế có Thiên Chúa hiện diện và tỏ mình ra”.
Nữ tu Ponce Torres nói thêm rằng: ”Cả các bệnh nhân ấy cũng thực thi lòng từ bi thương xót đối với chúng con, khi dạy chúng con với tất cả sự kiên nhẫn để hiểu họ, họ tha thứ những điều xảy ra bất ngờ hoặc gọi hỏi chúng con với cuộc sống của họ đứng trước những điều thiết yếu.. Khi họ tặng một nụ cười, một cái nhìn vui tươi, thì con biết rằng thật là điều bõ công khi dâng hiến cuộc sống cho họ trong khi thực hiện Nước Trời.. Phúc cho những người nghèo vì Nước Trời là của họ”.
Huấn dụ của ĐTC
Sau bài đọc ngắn của giờ kinh, như thói quen trong những cuộc gặp gỡ tương tự, ĐTC đã trao lại cho các LM, tu sĩ và chủng sinh bài huấn dụ ngài đã dọn sẵn để họ đọc sau đó, và ngài ứng khẩu nói chuyện với họ. Hai từ nòng cốt trong bài huấn dụ của ngài là ”thanh bần và lòng từ bi thương xót”. Sự giàu sang có thể làm hư hỏng con tim.
ĐTC nhắc lại lời ĐHY Jaime Ortega trong lời chào mừng và nhận xét: ”ĐHY Jaime đã dùng một từ mà người ta khó chịu, đó là sự nghèo khó. Tinh thần thế gian không biết đến từ này, cũng chẳng tìm kiếm nó, trái lại che đậy sự nghèo khó vì khinh rẻ nó. Tinh thần thế giới không thích con đường của các con cái Thiên Chúa, Đấng đã tự hạ, hạ cố để trở thành một người trong chúng ta”.
ĐTC minh định rằng quản lý của cải vật chất một cách khôn ngoan, đó là điều bình thường, nhưng thật là buồn nếu của cải lẻn vào trong tâm hồn và xác định cuộc sống chúng ta”.
Ngài cũng trích dẫn lời thánh Ignatio Thánh Tổ dòng Tên nói rằng ”Nghèo khó là một bức tường và là mẹ của đời sống thánh hiến. Là mẹ vì nghèo khó kích thích lòng tín thác nơi Thiên Chua, nó là bức tường vì bảo vệ chúng ta khỏi mọi thói thế gian. Lòng yêu mến tinh thần thế giới làm cho chúng ta trở nên tầm thường, sự giàu sang làm cho ta trở nên nghèo nàn, trong khi tinh thần thanh bần là tinh thần của những người muốn theo Chúa Giêsu”.
ĐTC Phanxicô kể lại giai thoại một LM già khôn ngoan nói rằng khi Thiên Chúa gởi một người quản lý tệ hại tới một dòng tu chẳng hạn, thì đó là một trong những phúc lành lớn nhất, vì Ngài giải thoát dòng tu ấy khỏi tinh thần thế gian. Cần phải sống theo điều chúng ta đọc thấy trong đoạn 25 của Tin Mừng theo thánh Mathêu: tiêu chuẩn theo đó chúng ta sẽ bị phán xét chính là sự gần gũi những người rốt cùng, những người bé mọn nhất. ‘Điều mà các con làm cho người bé mọn nhất trong số các anh em của Thầy đây, chính là các con làm cho Thầy”.
ĐTC nói thêm rằng: ”Có những việc phục vụ mục vụ làm cho chúng ta mãn nguyện nhất xét về phương diện con người, nhưng ai có tâm hồn ưu tiên dành cho những người bé mọn nhất, người bệnh tật, những người chẳng đáng kể gì, người không xin gì, thì họ chính là người đang theo Chúa Giêsu tuyệt hảo nhất”.
Ngài cũng không quên nhắn nhủ các LM, những người thánh hiến và các chủng sinh hãy là những người vui tươi, vì niềm vui là dấu chỉ của Kitô giáo. Thánh nữ Têrêsa vẫn dạy các nữ đan sĩ đừng kêu ca than vãn. Ngài cũng ca ngợi những tu sĩ tận hiến cuộc đời để săn sóc những người mà thế gian coi là ”đồ bỏ”, loại trừ những người ấy, cả khi họ chưa sinh ra.
ĐTC kết luận rằng: ”Một LM có thể đặt câu hỏi: nhưng con phải coi một giáo xứ, làm sao con theo Chúa Giêsu? Đâu là người bé mọn nhất, con có thể gặp họ ở đâu? tù nhân, bệnh nhân.. Nhưng có một nơi đặc biệt có người bé mọn, người rốt cùng, đó là tòa giải tội. Tại đó chúng ta gặp những người nam nữ bày tỏ sự lầm than của họ. Tôi xin anh em đừng khiển trách họ. Anh em hãy ném đá trước tiên nếu anh em là những người không có tội. Hãy nghĩ rằng hối nhân ấy có thể là chính anh em. Anh em có một kho tàng, đó là sự dịu dàng, lòng thương xót của Thiên Chúa. Đừng bao giờ mỏi mệt trong việc tha thứ, vì anh em mang lòng thương xót của Thiên Chúa. Thánh Ambroxio đã nói một câu làm cho tôi rất cảm động: nơi nào có lòng thương xót, nơi đó có tinh thần của Chúa Giêsu, nơi nào có sự cứng nhắc, nơi đó chỉ có các thừa tác viên của Chúa. Anh em LM và GM, hãy để cho lòng từ bi thương xót tuân chảy qua anh em cho những người bé mọn nhất.”
(G. Trần Đức Anh OP, RadioVaticana 21.09.2015)