Sáng ngày 28.02, Đức Thánh Cha Phanxicô đã tiếp kiến các thành viên Thượng Hội đồng Giám mục của Giáo hội Thượng phụ Armenia ở Cilicia nhân chuyến hành hương viếng mộ hai thánh Tông đồ Phêrô và Phaolô.
Vì Đức Thánh Cha vẫn còn bị cảm nên Đức Ông Filippo Ciampanelli đã thay mặt ngài tuyên đọc bài Diễn văn đã được soạn sẵn.
Sau đây là nội dung bài Diễn văn của Đức Thánh Cha:
DIỄN VĂN ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ
DÀNH CHO THÀNH VIÊN THƯỢNG HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC CỦA GIÁO HỘI THƯỢNG PHỤ CILICIA CỦA ARMENIA
Phòng cạnh Thính Đường Phaolô VI
Thứ Tư, ngày 28 tháng 02 năm 2024
Thưa Đức Thượng phụ,
Anh em Giám mục thân mến,
Xin chào anh em! Tôi rất vui khi được chào đón anh em đến Rôma và viếng mộ hai thánh Tông đồ Phêrô và Phaolô nhân ngày lễ Thánh Gregory thành Narek, Tiến sĩ Giáo hội.
Với tư cách là Giám mục, những người kế vị các Tông đồ, chúng ta có trách nhiệm đồng hành cùng Dân thánh Thiên Chúa hướng tới Chúa Giêsu, Đấng là Chúa và Bạn của nhân loại, và là Mục tử Nhân lành của chúng ta. Do đó, vào ngày thụ phong giám mục, chúng ta đã cam kết trong việc bảo tồn đức tin, củng cố đức cậy, và truyền bá đức ái của Đức Kitô.
Anh em thân mến, một trong những trách nhiệm lớn lao của Thượng Hội đồng chính là việc trao cho Giáo hội của anh em những Giám mục tương lai. Tôi khuyến khích anh em hãy lựa chọn giám mục một cách cẩn thận, để các ngài tận tâm phục vụ đoàn chiên, trung thành với việc chăm sóc mục vụ, và không bị lèo lái bởi tham vọng cá nhân. Không nên lựa chọn giám mục dựa trên ý tưởng hoặc thiện cảm của chúng ta, và phải hết sức thận trọng đối với những người có sự “nhạy bén trong kinh doanh” hoặc những người “luôn có vali trong tay”, để mặc dân chúng trở thành mồ côi. Một Giám mục coi Giáo phận của mình như bàn đạp để tiến tới một vị trí khác “có thanh thế” hơn mà quên rằng mình đã kết hôn với Giáo hội và vì thế có nguy cơ – cho phép tôi dùng cách diễn đạt là – phạm tội “ngoại tình mục vụ”. Điều tương tự cũng xảy ra khi vị Giám mục lãng phí thời gian trong việc lên kế hoạch để có được công việc mới hoặc thăng chức. Các giám mục không được mua ngoài chợ, mà chính Đức Kitô đã chọn giám mục làm người kế vị các Tông đồ và Mục tử cho đoàn chiên của Người.
Trong một thế giới đầy xa cách và cô đơn, chúng ta cần đảm bảo rằng những người được giao phó cho chúng ta phải cảm nhận được sự gần gũi của vị Mục Tử Nhân Lành, sự quan tâm phụ tử của chúng ta, vẻ đẹp của tình huynh đệ, và lòng thương xót của Thiên Chúa. Con cái của người dân thân yêu của anh em cần sự gần gũi của các Giám mục của họ. Tôi biết rằng họ phân tán khắp thế giới với số lượng rất lớn, và đôi khi ở những vùng lãnh thổ rộng lớn, nơi rất khó để có thể đến thăm họ. Nhưng Giáo hội là một người Mẹ yêu thương và không thể không tìm mọi cách có thể để đến với họ và trao tặng cho họ tình yêu của Thiên Chúa theo truyền thống giáo hội của chính họ. Đây không phải là vấn đề về cơ cấu, vốn chỉ là phương tiện hỗ trợ việc truyền bá Phúc âm, mà trước hết, đó là vấn đề của bác ái mục vụ, của việc tìm kiếm và phát huy điều thiện hảo với nhãn quan và sự cởi mở theo tinh thần Tin Mừng: ở đây tôi cũng nghĩ đến tầm quan trọng của sự hợp tác chặt chẽ hơn nữa với Giáo hội Tông truyền Armenia.
Anh em thân mến, trong Mùa Chay thánh này, chúng ta được mời gọi chiêm ngắm thập giá và dựa vào Đức Kitô, Đấng chữa lành các vết thương bằng sự tha thứ và tình yêu. Chúng ta được mời gọi cầu thay nguyện giúp cho tất cả mọi người với tâm hồn và tinh thần cao cả. Giống như Thánh Gregory thành Narek, người đã cầu nguyện rằng: Lạy Chúa, “xin hãy nhớ đến… những ai trong nhân loại là kẻ thù của chúng con, nhưng vì lợi ích của họ, xin ban cho họ sự tha thứ và lòng thương xót”. Và với tầm nhìn xa mang tính ngôn sứ đầy ấn tượng, ngài nói thêm: “Xin đừng tiêu diệt những kẻ đã cắn con, mà hãy biến đổi họ! Xin hãy xóa bỏ những hành vi xấu xa thế tục và gieo trồng những điều thiện hảo trong con và trong họ” (Sách Ai ca, LXXXIII).
Thưa anh em, cùng với các linh mục, phó tế, tu sĩ nam nữ, và tất cả các tín hữu trong Giáo hội của anh em, anh em có một trách nhiệm lớn lao. Thánh Gregory the Illuminator đã mang ánh sáng của Đức Kitô đến cho người dân Armenia, và họ là những người đầu tiên đón nhận ánh sáng đó trong lịch sử của dân tộc. Vì thế, anh em là những chứng nhân, và có thể nói, là “con đầu lòng” của ánh sáng này, là bình minh được kêu gọi để chiếu tỏa những tia sáng ngôn sứ Kitô giáo trong một thế giới thường ưa chuộng bóng tối của căm hờn, chia rẽ, bạo lực và trả thù. Tất nhiên, anh em có thể nói với tôi rằng Giáo hội của anh em không có số lượng lớn. Nhưng chúng ta hãy nhớ rằng Thiên Chúa thích làm những điều kỳ diệu nơi những người bé mọn. Theo nghĩa này, xin đừng lơ là việc quan tâm đến những kẻ bé mọn và người nghèo, bằng việc nêu gương về một lối sống Tin Mừng, thoát khỏi sự hào nhoáng của giàu sang và sự ngạo mạn của quyền lực, bằng việc tiếp đón những người tị nạn, và bằng việc hỗ trợ những người hải ngoại như anh chị em, và như con cái.
Tôi muốn chia sẻ với anh em một điều khác mà tôi thấy là ưu tiên: cầu nguyện nhiều, ít nhất là duy trì trật tự nội tâm giúp anh em có thể làm việc hài hòa khi phân định những ưu tiên của Tin Mừng, những điều mà Chúa mong muốn. Như câu ngạn ngữ Latin cổ có nói: ‘Hãy giữ luật và luật sẽ bảo vệ bạn’. Do đó, mong sao Thượng hội đồng của anh em được chuẩn bị tốt; các vấn đề được nghiên cứu kỹ lưỡng và đánh giá cách khôn ngoan; và những quyết nghị, luôn luôn và chỉ nhắm đến lợi ích của các linh hồn, được áp dụng và kiểm chứng một cách thận trọng, nhất quán và có thẩm quyền, và trên hết, đảm bảo tính minh bạch chặt chẽ, ngay cả trong lãnh vực tài chính. Luật pháp phải được nhìn nhận và áp dụng không phải vì tính vụ luật mà vì luật pháp là công cụ của một giáo hội học, vốn cho phép ngay cả những người không có quyền hạn cũng có thể khiếu nại lên Giáo hội với đầy đủ các quyền được quy định rõ ràng, cũng như tránh sự tùy tiện của kẻ có quyền lực.
Một ý tưởng nữa tôi muốn giãi bày và giao phó cho anh em đó là việc chăm sóc mục vụ ơn gọi. Trong thế giới tục hóa của chúng ta, các chủng sinh và những người được đào tạo trong đời sống tu trì, ngày nay hơn bao giờ hết, cần được đặt nền tảng vững chắc trên một đời sống Kitô hữu đích thực, khác xa với bất cứ “kỳ vọng vương giả” nào. Cũng vậy, các linh mục, đặc biệt là các linh mục trẻ, cần cảm thấy sự gần gũi từ các Giám mục của mình, vốn là những người khuyến khích sự hiệp thông huynh đệ giữa họ, để các linh mục không nản lòng trước những khó khăn mà ngày càng trở nên ngoan nguỳ trước sự sáng tạo của Chúa Thánh Thần, để phục vụ dân Chúa với niềm vui phát xuất từ đức bác ái, chứ không phải với thái độ cứng nhắc, vô cảm của những kẻ quan liêu. Trong mọi sự, chúng ta hãy nuôi dưỡng niềm hy vọng: ngay cả khi mùa màng bội thu và thợ gặt lại ít, chúng ta hãy trông cậy vào Chúa, Đấng làm nên những điều kỳ diệu nơi những ai tin tưởng vào Người.
Thưa Đức Thượng phụ, các anh em thân mến, làm sao cuối cùng chúng ta lại không hướng suy tư của mình đến đất nước Armenia, không chỉ bằng lời nói mà trên hết là bằng lời cầu nguyện, nhất là cho tất cả những người đang chạy trốn khỏi Nagorno-Karabakh, và vô số gia đình phải di tản đang tìm nơi ẩn náu. Có quá nhiều loạn lạc và biết bao đau khổ! Chiến tranh Thế giới thứ Nhất được cho là cuộc chiến cuối cùng, khi nó dẫn đến việc các quốc gia thành lập Hội Quốc Liên, “tiền thân” của Liên Hiệp Quốc, với sự tin tưởng rằng điều này sẽ đủ để bảo tồn món quà hòa bình. Vậy mà từ đó đến nay, chúng ta đã chứng kiến biết bao cuộc xung đột và thảm sát, luôn bi thảm và luôn vô nghĩa. Tôi thường xuyên van nài: “Đủ rồi!” Tất cả chúng ta hãy cất lên tiếng kêu vì hòa bình, để tiếng kêu này có thể chạm đến những tâm hồn, ngay cả những tâm hồn vô cảm trước những đau khổ của người nghèo và người thấp hèn. Và trên hết, chúng ta hãy cầu nguyện. Tôi cầu nguyện cho anh em và cho đất nước Armenia; và xin anh em cũng cầu nguyện cho tôi!
Tôi cám ơn vì sự hiện diện và vì tác vụ của anh em. Trước khi ban phép lành, tôi muốn đọc lời cầu nguyện của Thánh Nerses the Gracious. Tôi xin anh em cùng cầu nguyện với tôi, chờ đợi ngày mà, khi Thiên Chúa muốn, chúng ta sẽ có thể cử hành việc kính nhớ thánh nhân trên cùng bàn thờ với anh chị em của chúng ta thuộc Giáo hội Tông truyền Armenia:
“Lạy Chúa là Đấng rất mực nhân từ,
xin thương xót tất cả những ai tin tưởng vào Chúa;
những người thân yêu của con và những người xa lạ với con;
những người con biết và những người con chưa biết;
những người sống và những người đã qua đời;
xin tha thứ cho những kẻ thù của con và những người ghét bỏ con,
cho những sai trái mà họ đã làm với con;
và xin giải thoát họ khỏi ác tâm mà họ gây ra cho con,
để họ cũng trở nên xứng đáng với lòng thương xót của Chúa.
Xin thương xót các thụ tạo của Chúa,
và con đây, một tội nhân vô vàn lỗi phạm” (I Confess with Faith, The 24 Prayers, XXIII).
Xin cảm ơn.
Nt. Anna Ngọc Diệp, OP
Dòng Đa Minh Thánh Tâm
Chuyển ngữ từ: vatican.va (28. 02. 2024)